Τον Δημήτρη Καλαντζή ξανασυνατήσαμε φέτος στη δραματική σειρά «Ήλιος». Στο θέατρο ευτυχώς έχουμε την τύχη να τον συναντάμε συχνότερα! Γεννημένος στην Αθήνα, με καταγωγή από το Μπολάτι Κορινθίας είναι απόφοιτος της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης Κάρολος Κουν και της Σχολής Κρουστών και Ελληνικής Ρυθμολογίας του Μιχάλη Κλαπάκη και είναι εδώ για να μας απαντήσει στο Top 5 του ByBusMagazine.
- Κύριε Καλαντζή, γνωρίζουμε ότι έχετε διδάξει υποκριτική σε δραματικές σχολές. Πόσο εύκολο είναι αυτό; Θεωρείτε ότι η νέα γενιά έχει αυτό που λέμε ταλέντο; Διακρίνετε κάποιον/α νέα ηθοποιό της νέας γενιάς που όταν τον/την είχατε συναντήσει να προβλέψατε την επιτυχία της καριέρας του;
…Δεν είμαι δάσκαλος. Δεν πιστεύω στην ύπαρξη δασκάλων, τουλάχιστον στο χώρο της Υποκριτικής Τέχνης. Στο μυαλό μου, ο όρος αυτός είναι τιμητικός και θα πρέπει να αποκαλούνται έτσι, μόνο αυτοί οι άνθρωποι, οι οποίοι αφιέρωσαν τη ζωή τους ολόκληρη, στην ενασχόλησή τους με το συγκεκριμένο αντικείμενο. Αλλά ούτε αυτό αρκεί. Θα πρέπει αυτοί οι άνθρωποι, να προχώρησαν τόσο σε βάθος την έρευνά τους, ώστε οι ανακαλύψεις του να διευρύνουν τη γνώση, να εξελίξουν τον τρόπο λειτουργίας, να αφήσουν το αποτύπωμά τους χαραγμένο πάνω στη σκηνή, στα κοστούμια, στις ψυχές των ανθρώπων. Πόσοι τέτοιοι άνθρωποι έχουν περάσει που είχαν την προσωπικότητα και το ψυχικό σθένος, ν’ αφήσουν το χνάρι τους και μάλιστα με τέτοιον τρόπο, ώστε να μπορέσουν οι επόμενοι να το ακολουθήσουν; Ελάχιστοι…Γι’ αυτό, όταν δρασκέλισα το κατώφλι μιας δραματικής σχολής, το πρώτο που έκανα ήταν να χτίσω μια σχέση με τους φοιτητές, αντίστοιχη αυτής του σκηνοθέτη με τους ηθοποιούς. Δεν ψάχνω για μαθητές, αλλά για συνεργάτες και συνοδοιπόρους, γιατί η ‘’διδασκαλία’’ είναι ένα ταξίδι μάθησης και για τις δύο πλευρές. Δεν πιστεύω ότι μπορείς να διδάξεις κάτι σε κάποιον, είμαι όμως της άποψης ότι μπορείς να βοηθήσεις τον οποιονδήποτε, ν’ ανακαλύψει αυτό που ήδη φέρει μέσα του. Έτσι, από την πρώτη μέρα, ενημέρωσα ότι θα τους φέρομαι σαν να είναι επαγγελματίες ηθοποιοί και όχι φοιτητές δραματικής σχολής. Αυτομάτως, εκκινείται μια διαδικασία ωρίμανσης εσωτερικής, τουλάχιστον σε αυτούς που η εισαγωγή τους σε μία δραματική σχολή, αποτελεί συνειδητή επιλογή με ξεκάθαρους στην ψυχή τους λόγους. Οι τελευταίοι – θέλω να σας πληροφορήσω – ότι αποτελούν και την πολύ μικρή μειοψηφία. Αποποιούμαι, λοιπόν, τον τίτλο του δασκάλου, όχι όμως και το ρόλο. Και ο ρόλος, αυτός του καθοδηγητή ανθρώπινων ψυχών, είναι ίσως ο πιο σημαντικός ρόλος που μπορεί να αποκτήσει κάποιος μέσα στην, τόσο περίπλοκα, δομημένη κοινωνία μας. Γιατί αυτό που έχει να κάνει αυτός που βρίσκεται στη θέση του να οδηγεί νέους ανθρώπους προς τη γνώση, είναι να πάρει την ευθύνη αντί για τους ίδιους. Δεν είμαι, λοιπόν, δάσκαλος. Είμαι όμως ένας επαγγελματίας, που η μέχρι τώρα τριβή μου με την τέχνη μου, με έχει εφοδιάσει με μία μικρή εμπειρία, η οποία μου επιτρέπει: Πρώτον, να πάρω την ευθύνη και να φέρω αντιμέτωπους τους φοιτητές-συνεργάτες με το εσώτερο ‘’είναι’’ τους και, δεύτερον, να τους φωτίσω την αρχή κάποιων μονοπατιών και να τους φτιάξω ένα μαθησιακό περιβάλλον, μέσα στο οποίο θα είναι ελεύθεροι ν’ αποφασίσουν μόνοι τους, αν θέλουν να περπατήσουν κάποιο απ’ αυτά τα μονοπάτια, ή όχι.
…Δεν έχω καταλήξει ακόμα, τι εννοούμε όταν λέμε ταλέντο. Γι’ αυτό κρατάω τον πιο πειστικό ορισμό της λέξης που έχω ακούσει μέχρι σήμερα, ο οποίος προήλθε από το στόμα του Λευτέρη Βογιατζή, σε μία από τις πρόβες που κάναμε στο Εθνικό Θέατρο, πάνω στη σκηνή του Rex. Είχε πει: «Το ταλέντο, είναι περιέργεια…»…Χαίρομαι πάρα πολύ, όταν βλέπω νέα παιδιά να έχουν την περιέργεια που ωθεί τους ηθοποιούς, να ψάχνουν όλο και πιο βαθιά και με όλο και μεγαλύτερη προσήλωση, τους ρόλους τους. Δυστυχώς, δεν έχω δει πολλά τέτοια μέχρι σήμερα. Και δεν είχα και αυτή τη χαρά, να ξεχωρίσω κάποιον που στη συνέχεια διέπρεψε. Αλλά, μάλλον, δεν είμαι και το κατάλληλο άτομο να διακρίνω κάτι τέτοιο. Είμαι πάρα πολύ αυστηρός και κυρίως με τον εαυτό μου. Δεν ικανοποιούμαι με τίποτε. Το μάτι μου είναι σαν χαλασμένο μικροσκόπιο που μπορεί να δει μόνο το ‘’λάθος’’ και μάλιστα μεγεθυμένο τόσο, που κάποιες φορές παίρνει εφιαλτικές διαστάσεις μέσα στο κεφάλι μου. Έχω την ελπίδα όμως, ότι η νέα γενιά θα προχωρήσει πολύ περισσότερο από εμάς, θα είναι αρτιότερα εκπαιδευμένη, θα ανακαλύψει πεδία άγνωστα σε εμάς, θα μας απορρίψει, θα μας ξεπεράσει…ελπίζω ότι θα συμβεί και αυτό…γιατί μόνο έτσι πάνε παραπέρα τα πράγματα…
- ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ: Μιλήστε μας λίγο για αυτήν την αρετή. Χάσατε ποτέ την πίστη σας σε αυτήν;
…Η δημιουργία, κοστίζει. Η Δημιουργία που είναι για την αιωνιότητα, κοστίζει πολύ ακριβά…Για να δημιουργήσουμε, πρέπει να ζωντανέψουμε τη φαντασία μας. Αν αυτή η διεργασία γίνεται ενστικτωδώς και από πολύ νωρίς στη ζωή σας, αυτό σημαίνει ότι είστε ιδιοφυΐα! Αν δεν συμβαίνει αυτό, τότε – για να την ενεργοποιήσουμε – οφείλουμε να κατευθύνουμε τη φαντασία μας σε περιοχές που μέχρι εκείνη τη στιγμή μας φαίνονταν μη λογικές. Έτσι θα ξεφύγουμε από τις καπελωμένες κοινωνικές συμβάσεις που μας κρατούν δεμένους μ’ έναν συντηρητισμό, ο οποίος μπλοκάρει τη δημιουργία και την ανάπτυξη της τέχνης. Η κάθε μορφή συντηρητισμού αποτελεί εμπόδιο αξεπέραστο, γιατί η Τέχνη συνδέεται άρρηκτα με την εξέλιξη και τη διαφορετικότητα. Για να ακολουθήσεις αυτές τις δύο οδούς, πρέπει να μπορείς να ‘’εγκαταλείψεις’’ τις παγιωμένες θεωρίες και αντιλήψεις που στοιχειοθετούν την ύπαρξή σου. Μόνο όταν καταφέρει να απαρνηθεί κομμάτια ολόκληρα του εαυτού του, ο καλλιτέχνης θα μπορέσει να κατευθυνθεί προς το άγνωστο, προς το μη οικείο και έτσι θ’ αυξήσει τις πιθανότητες να συνδεθεί με το πεδίο της δημιουργικότητας του, που ενυπάρχει στην ανθρώπινη φύση.
…Η Δημιουργία στο χώρο της Υποκριτικής Τέχνης, έχει να κάνει με την ένωση και την οργανική απόδοση, κομματιών ανθρώπινης συμπεριφοράς και την μετατροπή της ενέργειας τους, που θα οδηγήσει στη σύνθεση του ρόλου. Αυτό που καλείται να δημιουργήσει ο ηθοποιός, επί της ουσίας είναι ένα υπόγειο, κρυμμένο, εσωτερικό ερμηνευτικό ρεύμα, που κυλάει αδιάκοπα κάτω από τις γραμμένες στο χαρτί λέξεις του συγγραφέα, που τον διαπερνά και τον φορτίζει σε όλη την διάρκεια της παράστασης. Και είναι αυτό που τον οδηγεί να μετατρέψει την ενέργειά του και να πλάσει έναν καινούργιο χαρακτήρα…
…Η Δημιουργία είναι μια συμπαντική έννοια, που καθορίζει την ύπαρξη του ανθρώπου και τη σχέση του με τη ζωή και το θάνατο. Δεν γίνεται να χάσεις την πίστη σου στη δημιουργία. Κάθε μορφή δημιουργίας, έχει άμεση σχέση με την επικοινωνία. Όταν ο άνθρωπος, πάρει την απόφαση, να βάλει το σώμα του σε διαδικασία ενεργοποίησης του δημιουργικού του πεδίου, το κάνει είτε για να συνδεθεί με τα κέντρα της ύπαρξής του, είτε για να επικοινωνήσει με τον περίγυρό του. Όταν αυτή η διαδικασία μπλοκαριστεί – για οποιονδήποτε λόγο – τότε μπορεί ν’ απογοητευτούμε, να χάσουμε την συγκέντρωσή μας, ν΄αμφισβητήσουμε τις ικανότητές μας, να αισθανθούμε ηττημένοι, προδομένοι και χίλια δυό άλλα…Η διαδικασία είναι που μπορεί να μας κάνει να χάσουμε την εμπιστοσύνη μας, όχι η Δημιουργία αυτή καθαυτή.
- Ποιο είναι το πρόγραμμα ενός ενεργού ηθοποιού; Από την επαφή σας με συναδέλφους τι έχετε διαπιστώσει ότι είναι αυτό που αγχώνει περισσότερο έναν ηθοποιό; Εσάς τι σας αγχώνει περισσότερο;
Δεν μπορώ να μιλήσω εξ’ ονόματος όλων των συναδέλφων, θα προσπαθήσω να σας εξηγήσω τη δική μου καθημερινότητα. Ο Ηθοποιός, οφείλει να δουλεύει συνεχώς. Είτε βρίσκεται σε σχέση μισθοδοσίας με κάποιον οργανισμό, είτε όχι. Έτσι, στα μεγάλα κενά που υπάρχουν ανάμεσα σε δύο δουλειές, προσπαθώ να φτιάχνω και να επιβάλλω ένα πρόγραμμα στον εαυτό μου, ώστε η ύπαρξη ωραρίου να διατηρεί τα επίπεδα της πειθαρχίας που απαιτείται για να δουλεύεις με τους ίδιους ρυθμούς και σε αυτά τα μεσοδιαστήματα…Η Υποκριτική, είναι συνδεδεμένη με τη μελέτη. Τη γνώση που συσσωρεύεται μέσα από κάθε νέα συνεργασία, ο ηθοποιός οφείλει να την ταξινομεί και να την επεξεργάζεται για να την κάνει κτήμα του. Επίσης, στη σύνθεση ρόλου, απαιτείται υλικό το οποίο θα χρησιμοποιήσεις για να πλάσεις έναν καινούργιο χαρακτήρα. Το υλικό αυτό, ο ηθοποιός, το αντλεί από δύο αποθήκες. Το εξωτερικό περιβάλλον και τον εσωτερικό του χώρο. Για την ανανέωση της πρώτης, φροντίζει η φύση. Για τον εμπλουτισμό του εσωτερικού μας τόπου, υπεύθυνοι είμαστε εμείς. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο, με το να έχουμε τις αισθήσεις μας σε εγρήγορση και με το διάβασμα. Με το διάβασμα, πλουτίζουν οι γνώσεις μας, με το διάβασμα λιαίνονται οι αισθήσεις μας και οι συμπεριφορές, με το διάβασμα καλλιεργείται η φαντασία μας. Η μελέτη, σε συνδυασμό με τη σωματική άσκηση σε καθημερινή βάση, για να έχουν αποτέλεσμα και να οδηγήσουν τον ηθοποιό σε μια ετοιμότητα, πρέπει ν’ αγγίζουν τα όρια του ασκητισμού.
Τώρα, όταν βρίσκομαι σε περίοδο προετοιμασίας ή προβών, όλα αυτά διογκώνονται στο μέγιστο βαθμό, με αποτέλεσμα να δεινοπαθούν οι άνθρωποι που βρίσκονται δίπλα μου! Σε περιόδους παραστάσεων, η ίδια η παράσταση ορίζει την καθημερινότητά μου. Από την εξωτερική μου εμφάνιση, μέχρι το τι ώρα θα ξυπνήσω, πως θα γυμναστώ, πόσο θα διαρκέσει η μελέτη μου, τι ώρες θα φάω, με ποιους ανθρώπους θα συναναστραφώ, αυτό καθορίζεται από τη βραδινή παράσταση.
…Οι ηθοποιοί αγχώνονται κυρίως από την έλλειψη προσφοράς εργασίας και από το, σχεδόν απαράδεκτο και μεσαιωνικό εργασιακό καθεστώς που υπάρχει στις περισσότερες των περιπτώσεων. Αυτή είναι και η δική μου προσωπική αγωνία, να μπορώ να δουλεύω σε συνθήκες, μέσα στις οποίες να απελευθερώνεται στο έπακρο η δημιουργική ικανότητα των συμμετεχόντων.
- Αν είχατε την ευκαιρία να πάρετε συνέντευξη από έναν ηθοποιό (Έλληνα ή ξένο) ποιόν θα επιλέγατε και για ποιον λόγο; Τι θα θέλατε να τον ρωτήσετε περισσότερο;
Το σκεφτόμουνα πρόσφατα, παρακολουθώντας μία ταινία του…γιατί κάθε φορά που βλέπω ταινία του, μου δημιουργούνται τα ίδια συναισθήματα…Δεν είναι όμως ηθοποιός. Θα ήθελα πάρα πολύ να περάσω κάποιο χρόνο μαζί του, όχι τόσο για να του πάρω συνέντευξη όσο για να συζητήσουμε…με τον Terrence Malick. Είναι Αμερικανός σκηνοθέτης κινηματογράφου, σεναριογράφος, παραγωγός ταινιών και καθηγητής φιλοσοφίας! Από τις ταινίες του, αντιλαμβάνομαι δύο πράγματα που με κάνουν να αισθάνομαι πολύ μεγάλη οικειότητα. Την αγάπη του για τη φύση και την εξάρτησή του απ’ αυτή. Και το ότι – η ψυχή του – έχει επιλέξει να ζει την καθημερινότητά του με όρους ποίησης. Θα ήθελα να τον ρωτήσω…για τη ζωή…για το θάνατο…και όλα εκείνα που ψάχνουμε για να καταφέρουμε να περάσουμε απ’ το ένα στο άλλο…!
- Ποια είναι τα επόμενα καλλιτεχνικά σας βήματα; Αποχαιρετίστε μας με το αγαπημένο σας μότο και πείτε μας γιατί επιλέξατε αυτό;!
Το Σάββατο 3 Ιουλίου, είναι η πρεμιέρα μας της παράστασης, «Υλικό Καποδίστριας», σε σκηνοθεσία Γιάννη Μαργαρίτη, στο θέατρο του Κάστρου της Καλαμάτας. Είναι μια συνεργασία του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. ΡΟΥΜΕΛΗΣ, μετά από παραγγελία της Περιφέρειας Πελοποννήσου, για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821. Μία παράσταση που διερευνά με σύγχρονο και απόλυτα θεατρικό τρόπο, τις άγνωστες σε πολλούς πτυχές της προσωπικότητας του πρώτου κυβερνήτη του Ελλάδας, Ιωάννη Καποδίστρια, του οποίου το κύρος και το έργο, επέδρασαν καταλυτικά, όχι μόνο στην μετεπαναστατική περίοδο του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους, αλλά και σε όλη την Ευρώπη.
…«…Να χαράζεσαι στη ζωή τόσο προσεκτικά, που να μη ματώνει ποτέ η ευλάβεια.»… Είναι στίχος του Οδυσσέα Ελύτη…και όποιος θέλει να του εξηγήσω το λόγο της επιλογής του συγκεκριμένου στίχου…κακώς έχασε το χρόνο του για να διαβάσει όλη αυτή τη συνέντευξη…!
Σας Ευχαριστώ!
«Υλικό Καποδίστριας»
ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ & ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. ΡΟΥΜΕΛΗΣ
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ 2021 – ΠΕΡΙΟΔΕΙΑ
Παίζουν:
Νίκος Ορφανός, Χρυσάνθη Δούζη, Δημήτρης Καλαντζής, Γιώργος Τσαπόγας, Άρης Τσαμπαλίκας και Γιάννης Μαργαρίτης.
Επιλογή Κειμένων, δραματουργική επεξεργασία, σενάριο: ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ
Σκηνοθεσία: ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΑΡΓΑΡΙΤΗΣ
Μουσική σύνθεση: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΑΚΗΣ
Σκηνικό – Κοστούμια: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΚΡΙΔΑΣ
Βίντεο: ΓΙΑΝΝΗΣ ΝΤΟΥΣΙΟΠΟΥΛΟΣ
Επιμέλεια συνέντευξης Άννα Αγογλωσσάκη
